Μέρκελ: «Εντυπωσιάστηκα πως άντεξαν οι Έλληνες με τα 60 ευρώ»

 

«Αναρωτήθηκα αν θα άντεχαν οι Γερμανοί» - Αποκαλύψεις της πρώην Καγκελαρίου της Γερμανίας για την κρίση του 2015

Η πρώην Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, μίλησε σε εκδήλωση της «Καθημερινής» με τον Αλέξη Παπαχελά στο ΚΠΙΣΝ (Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος), με αφορμή το αυτοβιογραφικό της βιβλίο, «Ελευθερία».

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, «φώτισε» πολλές πτυχές σχετικά με την κρίση του 2015, ενώ αναφέρθηκε στο σημερινό ρόλο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη αλλά και τις σημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.

Η Μέρκελ εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αφήσει πλέον πίσω της την κρίση. «Χαίρομαι που στην Ελλάδα έχετε ξεπεράσει την κρίση και προχωράτε» είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι πρέπει να ανέβουν κι άλλο οι μισθοί, επικαλούμενοι τα αυξημένα ενοίκια.

Όταν ρωτήθηκε «τι θα έλεγε στον μέσο Έλληνα σήμερα αν τον έβρισκε στον δρόμο;», απάντησε: «Συγγνώμη δεν θα ζητούσα, παρουσίασα τα κίνητρά μου. Θα έλεγα καταφέραμε πολλά, δεν μπορώ να φανταστώ την Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα» για να προσθέσει: «Με εντυπωσίασε η αντοχή και η ανθεκτικότητα της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της κρίσης. Αναρωτήθηκα αν οι Γερμανοί θα άντεχαν. Είστε ένας ωραίος και ισχυρός λαός από τον οποίο θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά».

«Δεν μπορούσα να δώσω χρήματα»

Η Μέρκελ, ξεκίνησε την αναδρομή από την διακυβέρνηση Παπανδρέου. «Στην οικονομική κρίση της Ελλάδας, δεν περίμενα ότι οι Έλληνες εταίροι μου είχαν να αντιμετωπίσουν τέτοιο πρόβλημα. Και για το προσφυγικό μπορώ να πω ότι δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο μεγάλο το κοινό μας πρόβλημα. Τον Φεβρουάριο του 2010 ξεκαθαρίστηκε ότι το πρόβλημα ήταν όντως μεγάλο» είπε αρχικά. «Μου είπαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χρήματα» είπε η πρώην Καγκελάριος, η οποία επικαλέστηκε τη «ρήτρα μη διάσωσης» που υπήρχε στο ευρώ, άρα «δεν μπορούσα να δώσω χρήματα».

Σε μία από τις συναντήσεις , περιγράφει: «Ρώτησα τον Γιώργο Παπανδρέου, «εσύ τι θες;» και μου απάντησε: «Τίποτα». Στη συνεδρίαση ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν σιωπηρός, συζητούσαμε έντονα και εγώ έμοιαζα η κακιά που έλεγα ότι «δεν μπορώ να δώσω χρήματα». Ο Ρομπέι διέκοψε τη συνεδρίαση και έγραψε μερικές φράσεις, η Ελλάδα θα κάνει όσα πρέπει, θα στηρίξουμε και το ευρώ είναι το κοινό μας νόμισμα» είπε η Μέρκελ.

«Ήξερα ότι δεν αρκούσαν κάποια εκατομμύρια»

Η βασική μου απορία τότε ήταν αν θα μπορεί η Ευρώπη να τα βγάλει πέρα μόνη της. Επίσης λαμβάναμε στοιχεία που δεν ήταν σωστά, άρα δεν ξέραμε πώς θα προχωρήσουμε. Ήξερα ότι το ΔΝΤ είναι σκληρό και ανεξάρτητο. Η Ελλάδα είχε ήδη ζητήσει τη βοήθεια από το ΔΝΤ, πρόταση που είχε απορριφθεί. Η Ελλάδα είχε μπροστά της έναν πολύ δύσκολο δρόμο, αυτό το γνώριζα» περιέγραψε η Μέρκελ.

«’Εχω σπουδάσει φυσική, ξέρω από αριθμούς. Ήξερα ότι δεν αρκούσαν κάποια εκατομμύρια. Έπρεπε ως καγκελάριος να έχω τη νομική βάση για να στηρίξω στη γερμανική Βουλή το πρόγραμμα. Ανησυχούσαμε και για τις τράπεζες, η κατάσταση ήταν όντως δύσκολη. Ήξερα ότι υπήρχαν ατασθαλίες, ακόμα και από γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν οι Έλληνες ή οι Γερμανοί. Υπάρχουν εργατικοί και οκνηροί παντού» πρόσθεσε.

«Ήμουν κατά του Grexit, τηλεφωνούσα στον Σόιμπλε κάθε δύο ώρες»

Η Μέρκελ αποκάλυψε την στάση της απέναντι στο Grexit:

«Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει διακυμάνσεις στις ισοτιμίες έλεγε ο Σόιμπλε, εγώ είπα όχι, είμαστε μία ένωση, έχουμε αναλάβει ευθύνες, δεν πρέπει να κάνουμε πισωγυρίσματα. Το 2011 έπρεπε να κάνουμε ό,τι περνάει από τα χέρια μας. Αν η Ελλάδα δεν έμενε στη ζώνη του ευρώ, θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να το πουν, όχι εμείς. Ήμουν καθαρή σε αυτό, ότι δεν θέλω το Grexit. Ήξερα ότι αυτή μου η θέση θα δημιουργούσε εντάσεις ανάμεσα σε μένα και τον Σόιμπλε. Γνωρίζοντας ότι ο Σόιμπλε ήθελε εκτός την Ελλάδα, είχα πει ελάτε μαζί μου στις Βρυξέλλες, και τηλεφωνούσα κάθε 2 ώρες στον Σόιμπλε και τον ενημέρωνα».

Η πρώην Καγκελάριος ρωτήθηκε για την πρόταση Παπανδρέου του 2011 για δημοψήφισμα. «Ήμασταν αντίθετοι, καθώς δεν θα ξέραμε πώς θα αντιμετωπίσουμε μία έξοδο της Ελλάδας» και αποκάλυψε ότι την επόμενη ημέρα η πρόταση απορρίφθηκε. «Ήταν η καλύτερη δυνατή απόφαση. Θα έπρεπε να μπει κανείς σε σωστή τροχιά. Αυτή ήταν η άποψή μου. Πολλές φορές έκανα εγώ τον “κακό αστυνομικό”, αλλά έπρεπε να επανέλθουμε σε μια εξισορρόπηση των οικονομικών στην Ελλάδα».

«Γνώριζα ότι είμαι αντιδημοφιλής στην Ελλάδα»

Ήξερε επίσης ότι ήταν αντιδημοφιλής στη χώρα μας. «Είχα ασχοληθεί εντατικά με την υπόθεση της Ελλάδας κι αυτό ήταν καλό γιατί αλλάξαν πολλά ζητήματα, οι δήμοι και οι κοινότητες, ή το ζήτημα το κτηματολογίου. Όλα αυτά μπορεί να μην ήταν ευχάριστα, αλλά το κράτος έπρεπε να έχει έσοδα από τους φόρους, έτσι έχουν τα πράγματα, τι να κάνουμε. Ήμουν πολύ καλά ενημερωμένη».

Μάλιστα η Μέρκελ δήλωσε ότι ήταν υπέρ του κουρέματος του χρέους της Ελλάδας, όπως και ο Σόιμπλε. Ωστόσο, όπως είπε ο Τρισέ και ο Σαρκοζί ήταν αντίθετοι. «Θεωρούσαν ότι με το κούρεμα θα χάσει ο κόσμος την εμπιστοσύνη του στο ευρώ» εξήγησε και πρόσθεσε: «Πίστευα ότι θα πρέπει να αποφορτίσουμε την Ελλάδα από το βάρος, αλλά και οι άλλοι είχαν καλά επιχειρήματα. Για αυτό και πήγαμε σε μία εθελοντική διαδικασία. Τότε ήταν παρακινδυνευμένη διαδικασία. Μου έλεγαν “είσαι τρελή” που επιμένεις για το κούρεμα».

Ερωτηθείσα για την διαμεσολάβηση του τότε προέδρου των ΗΠΑ ΜΠάρκα Ομπάμα, απάντησε πως δεν τα γνώριζε όλα και παραδέχθηκε: «Κάποια στιγμή έβαλα τα κλάματα, μου είχε ασκηθεί πίεση».

Τόνισε δε πως ο Ομπάμα ήθελε να πούμε στην ΕΚΤ να δώσει περισσότερο ρευστό. «Μού έλεγαν οι σύμβουλοί μου ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι τέτοιο, δεν θα γινόταν καν δεκτό από τα γερμανικά δικαστήρια κι αυτό το είχα πει στον Ομπάμα» θυμάται η Μέρκελ.

Στην G20 μου φέρθηκαν «σαν άρρωστο άλογο». Είχα συνεχώς την αίσθηση ότι ήμουν λίγο βραδύνους γιατί δεν μπορώ να αντιληφθώ τι μου λένε.

Ο Ντράγκι, ως πρόεδρος της ΕΚΤ, «δημιούργησε το Μπαζούκα» και είπε το whatever it takes. Το έκανε μόνος του.

Η πρώτη συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα

Η Μέρκελ περιέγραψε την πρώτη συνάντησή της με τον Αλέξη Τσίπρα.

«Η πρώτη μου φορά που συνάντησα τον Τσίπρα δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή γιατί τον είδα στις Βρυξέλλες. Μετά συναντηθήκαμε στο Βερολίνο. Ήμουν μπροστά στην καγκελαρία και τον περίμενα, κι αντί να έρθει πήγε και είδε κάτι διαδηλωτές πίσω από την καγκελαρία. Άκουσε τη Διεθνή μαζί τους, ενώ εγώ περίμενα με τους συμβούλους μου και τους φωτογράφους» διηγήθηκε και συνέχισε: «Όταν ήρθε, τον ρώτησα τι ακριβώς έκανε και με χαμόγελο μου είπε: Πρέπει κανείς να ασχοληθεί και με τους οπαδούς του. Είπα, δεν έχει άδικο».

Η πρώην Καγκελάριος περιέγραψε πως με τον Τσίπρα ήρθαν σταδιακά κοντά. «Η τέχνη στην πολιτική είναι να έχεις δύο θέσεις και ξέρεις ότι δεν θα συγκεραστούν πότε, άρα η τέχνη ήταν να διαμορφώσεις μια κοινή θέση. Είναι σημαντικό να ακούς τον άλλο, και θεωρώ σημαντικό ότι ο Τσίπρας ήταν ειλικρινής, δεν προσπάθησε να με παραπλανήσει. Στην πρώτη συνάντηση συμφωνήσαμε για τη διαδικασία, πώς θα κινηθούμε στην πορεία. Και οι δύο είχαμε τη βούληση να δουλέψουμε πάνω στη δύσκολη υπόθεση, εγώ δεν ήθελα να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, κι αυτός δεν ήθελε μνημόνιο».

Η Μέρκελ περιέγραψε πως ένιωσε όταν της τηλεφώνησε ο Τσίπρας για να την ενημερώσει για την πρόθεσή του να κάνει δημοψήφισμα μετά τη συνάντηση στο συμβούλιο αρχηγών πριν την απόφαση του δημοψηφίσματος.

«Ηταν το πιο αιφνιδιαστικό τηλεφώνημα της πολιτικής μου καριέρας η κλήση με την οποία ενημερώθηκα για το δημοψήφισμα» είπε.

«Οταν τον ρώτησα ποια θα είναι η σύστασή σας, είπε «όχι». Εκεί έχασα τη φωνή μου. Κι ο Ολάντ με ρώτησε: «Και τώρα;». Αν ήταν «όχι», είπαμε ότι αυτό σημαίνει έξοδος από το ευρώ, η Ελλάδα δεν συμφώνησε και εμείς είπαμε ότι μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποφασίσει για όλους τους άλλους».